Τι είναι Γενική - Οικογενειακή Ιατρική και τι παρέχει

Κείμενο:

-Κύριε Κονδύλη τι ακριβώς σημαίνει οικογενειακός ιατρός;

-Σύμφωνα με το Υπουργείο Υγείας και τις Νομαρχίες, ο ακριβής όρος για τον οικογενειακό ιατρό, είναι Ιατρός Γενικής Ιατρικής. Τυχαίνει όμως ο κόσμος να συγχέει - και όχι άδικα- αυτό τον τίτλο με τον ιατρό που είτε είναι σε αναμονή ειδικότητας, είτε έχει μείνει χωρίς ειδικότητα σε κάποια επαρχία, κάτι που συνέβαινε παρόλα αυτά παλαιότερα. Τα πράγματα όμως άλλαξαν όταν συστήθηκε και ξεκίνησε να δουλεύει το επιστημονικό μας όργανο, που είναι η Ελληνική Εταιρεία Γενικής Ιατρικής, δίνοντας δομή και διάρκεια εκπαίδευσης στην συγκεκριμένη ειδικότητα, όπως επίσης και κατεύθυνση ως προς τα γνωστικά αντικείμενα. Άρα ανακεφαλαιώνοντας ο γενικός ιατρός αποτελεί μία «φιγούρα» ιατρού που φέρνει στην Ελλάδα ένα θεσμό, ιδιαίτερα δοκιμασμένο για πολλά χρόνια στο εξωτερικό και μάλιστα τόσο χρήσιμος ώστε να μη μπορεί ο ασθενής να δει γιατρό άλλης ειδικότητας αν πρώτα δεν περάσει από τον οικογενειακό του γιατρό. Πρόκειται για μία ειδικότητα αυτούσια, πρωτοβάθμιας φροντίδας, που έλειπε από την Ελλάδα, με σκοπό να αποσυμφορήσει το νοσοκομειακό σύστημα. Η δουλειά του είναι να θεραπεύσει τον ασθενή χωρίς αυτός να χρειαστεί να κατευθυνθεί στο Νοσοκομείο ή εάν ξεφεύγει από τις δικές του δυνατότητες το ζήτημα αντιμετώπισης του ασθενούς, στοχευμένα να τον παραπέμψει στις κατάλληλες ειδικότητες.

-Λειτουργεί με δικό του ιατρείο και επισκέψεις στο σπίτι;

-Η φιγούρα αρχικά δημιουργήθηκε για να στελεχώσει κυρίως τα κέντρα υγείας ή/και τα αγροτικά ιατρεία. Πλέον μπορούμε να έχουμε το δικό μας ιατρείο ενώ παράλληλα έχουμε τη δυνατότητα να βλέπουμε τους ασθενείς μας και κατ’οίκον. Τι ακριβώς κάνει ένας οικογενειακός ιατρός; Οτιδήποτε μπορεί να κάνει κάθε άλλη ειδικότητα σε πρωτοβάθμιο επίπεδο. Και για να μη παρεξηγηθώ, πρωτοβάθμιο επίπεδο δεν σημαίνει πρόχειρο επίπεδο αλλά αμιγώς πρωτοβάθμιο επίπεδο. Δηλαδή εγώ δεν θα κάνω ποτέ σαφηνεκτομή σε ένα ασθενή, αλλά μπορώ από την όψη των ποδιών του, την κλινική εξέταση και ίσως με ένα φορητό doppler που έχω στο ιατρείο μου να καταλάβω αν το άτομο αυτό έχει φλεβική ανεπάρκεια. Από εκεί και πέρα ή θα ακολουθήσει τις οδηγίες που θα του δώσω ή θα τον παραπέμψω σε έναν συνάδελφο Αγγειολόγο. Ένα ακόμη σημαντικό στοιχείο που χαρακτηρίζει τον τρόπο που λειτουργεί ένας οικογενειακός ιατρός, είναι ότι γνωρίζει το ιστορικό. Προσωπικά τον ασθενή μου τον «ξεψαχνίζω» πριν του δώσω μία θεραπεία ή κατεύθυνση και στην περίπτωση που αποφασίσω να κινήσω τα νήματα της θεραπείας συνυπολογίζω πολλούς παράγοντες - συννοσηρότητες . Για παράδειγμα ένας συνάδελφος Ορθοπεδικός είναι πιθανό να ασχοληθεί αμιγώς με την οστεοαρθρίτιδα ενός ασθενή , ενώ εγώ σαν Γενικός - Οικογενειακός Ιατρός θα συναξιολογήσω ενδεχόμενα μια ήπια νεφρική ανεπάρκεια και κάποιο παλιό έλκος στομάχου του ασθενή , παράγοντες που μπορούν να είναι απαγορευτικοί ή τροποποιητικοί της χορηγούμενης σε αυτόν φαρμακευτικής αγωγής .

- Ο κόσμος έχει καταλάβει τη σπουδαιότητα του Οικογενειακού Ιατρού;

-Σαν ειδικότητα ακόμα δεν είναι γνωστή και οι Κρατικές ευθύνες για αυτό είναι πολλαπλές .Από την άλλη πολλοί άνθρωποι με ρωτάνε «δεν είστε κάπως μεγάλος για να παίρνετε ειδικότητα;». Όταν ο ασθενής έρθει σε επαφή με ένα σωστό, επαγγελματία, Γενικό - Οικογενειακό Ιατρό, καταργείται μεταξύ τους η πελατειακή σχέση. Αυτό που έχω βιώσει με ανθρώπους που επισκέπτονται το Ιατρείο μου, είναι ότι όχι απλά δεν αλλάζουν Ιατρό αλλά με συστήνουν και στους δικούς τους ανθρώπους. Και ξέρετε γιατί; Γιατί ένας Οικογενειακός Ιατρός βλέπει τον ασθενή στα μάτια και δεν τον αντιμετωπίζει σαν βιβλιάριο υγείας ή αριθμό μητρώου. Πιστεύω πως όταν ένας Ιατρός αποφασίσει να ασχοληθεί με τη συγκεκριμένη ειδικότητα υπηρετώντας την σωστά, γίνεται πολύ χρήσιμος στην κοινότητα και η κοινότητα έχει τρόπο να αντιλαμβάνεται το καλό αφού έχει ενημέρωση και μέτρα σύγκρισης.

-Ο θεσμός του Οικογενειακού Ιατρού έχει απήχηση στην Ελλάδα;

-Φιγούρα Οικογενειακού Ιατρού με την ακριβή έννοια του όρου έχει εντάξει το ΙΚΑ στους κόλπους του προβλέποντας για κάποιες περιοχές τη λειτουργία της συγκεκριμένης ειδικότητας. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι δίνουν σε κάθε οικογενειακό ιατρό ένα συγκεκριμένο αριθμό ασφαλισμένων για τους οποίους αποτελεί τον πρώτο γιατρό αναφοράς. Ο θεσμός δουλεύει πολύ καλά και οι ασφαλισμένοι του ΙΚΑ είναι ιδιαίτερα προνομιούχοι αφού ξέρετε πόσο σημαντικό είναι να μην βρεθείς σε ένα χώρο με άλλα 250 άτομα και να περιμένεις σε ουρά προκειμένου να εξυπηρετηθείς για μία απλή συνταγογράφηση.

-Στον Ιατρικό κόσμο προτιμούν τη συγκεκριμένη ειδικότητα;

-Θα σας απαντήσω μέσα από την προσωπική μου εμπειρία. Η πρώτη μου επιλογή ειδικότητας ήταν η πλαστική χειρουργική ενώ ως δεύτερη είχα επιλέξει τη ψυχιατρική. Περνώντας όμως το πρώτο τετράμηνο στην ειδίκευση μου στη Γενική - Οικογενειακή Ιατρική , διαπίστωσα τις προοπτικές που είχα και έτσι όχι μόνο δεν την άλλαξα αλλά και χαίρομαι πολύ που την υπηρετώ. Αν μάλιστα ασκήσεις την ειδικότητα μέσα σε κλινικές και όχι στο κυλικείο του νοσοκομείου, αντιλαμβάνεσαι ότι το φάσμα των υπηρεσιών που μπορείς να προσφέρεις είναι τεράστιο. Πλέον υπάρχει ρεύμα, αρκεί να σας πω ότι η αναμονή για την ειδικότητα έχει φθάσει τα 4,5 χρόνια. Αυτό λέει πολλά ως προς τον ρυθμό προσέλευσης νέων συναδέλφων στους κόλπους της ενώ την ίδια στιγμή ο χρόνος δείχνει ότι η ειδικότητα ωριμάζει και μέσα στο μυαλό του περιθαλπόμενου κόσμου.

-Πολλοί είναι εκείνοι που συγχέουν τη συγκεκριμένη ειδικότητα με εκείνη του Παθολόγου.

-Πράγματι ισχύει αυτό που λέτε. Δεν αρνούμαστε φυσικά τους συναδέλφους Παθολόγους, είναι εξαιρετικά χρήσιμοι στη κοινότητα, μόνο που είναι πολύ εξειδικευμένοι σ’αυτό που κάνουν. Όμως ούτε νομικά είναι κατοχυρωμένοι να έχουν το φάσμα παροχής υπηρεσιών συνταγογράφησης και εγγραφής εξετάσεων ενός Γενικού - Οικογενειακού Ιατρού, ούτε διαθέτουν την ικανότητα να αντιμετωπίζουν ιδιαίτερα ζητήματα που αφορούν για παράδειγμα τη ψυχοσύνθεση του ασθενούς. Είναι οι Ιατροί που έχουν την πρωτοκαθεδρία, τουλάχιστον όπως εξελίσσονται τα πράγματα, στη ρύθμιση της υπέρτασης, του σακχαρώδη διαβήτη ή των λιπιδίων. Μπορούμε να πούμε όμως ότι θέλουμε να ήμαστε συνεπικουρικοί τους και σε καμία περίπτωση ανταγωνιστές τους και με κοινό στόχο - γνώμονα την βελτίωση της ποιότητας ζωής και υγείας των ασθενών μας .